Wielki eksperyment trzech polskich uczelni
W czwartek, 17 lipca, w Sali Senatu Rektoratu Uniwersytetu Szczecińskiego odbyła się konferencja prasowa dotycząca projektu Yeast TardigradeGene, pod kierownictwem prof. Ewy Szuszkiewicz. Eksperyment realizowany jest w ramach pierwszej polskiej misji technologiczno-naukowej na Międzynarodową Stację Kosmiczną, która jest częścią Axiom Mission 4. Badanie prowadzone przez trzy uczelnie: Uniwersytet Szczeciński, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Uniwersytet Śląski, obejmowało genetycznie zmodyfikowane drożdże zawierające geny niesporczaków - organizmów, które znane są z ekstremalnej odporności. Celem projektu było sprawdzenie, czy takie organizmy mogą być wykorzystywane w przyszłych misjach kosmicznych, np. do produkcji żywności, leków czy biopaliw.
Obok koordynatorki projektu, prof. dr hab. Ewę Szuszkiewicz z Instytutu Fizyki Uniwersytetu Szczecińskiego, w zespole znaleźli się także:
- dr hab. Franco Ferrari (Instytut Fizyki, Uniwersytet Szczeciński);
- dr hab. Nina Antos-Krzemińska (Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu);
- dr hab. Łukasz Kaczmarek (Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu);
- dr Andonis Karachitos (Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu);
- prof. dr hab. Hanna Kmita (Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu);
- dr hab. Izabela Poprawa (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Cała misja przebiegała pod opieką dr Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego, a jej zakończenie zbiegło się z powrotem polskiego astronauty na Ziemię.
Uniwersytet Szczeciński o projekcie Yeast TardigradeGene
Podczas konferencji naukowcy podkreślali interdyscyplinarny charakter projektu. Nie bez znaczenia było wsparcie ze strony Uniwersytetu Szczecińskiego. W eksperymencie kluczową rolę odgrywa biało AOX (oksydaza alternatywna) niesporczaka, która ma stabilizować funkcjonowanie mitochondriów i zwiększać przeżywalność organizmów w trudnych warunkach kosmicznych.
Fiolki z drożdżami trafiły już do Polski, gdzie będą oczekiwać na kolejne badania. Wcześniej zostały podzielone na pięć różnych grup - w tym z genami niesporczaka, meduzy oraz osłabionymi szczepami. Miało to na celu porównać ich reakcję na środowisko ISS.
Jak podkreślała prof. Ewa Szuszkiewicz, takie eksperymenty mogą mieć zastosowanie nie tylko w kosmosie, ale również na Ziemi, np. w produkcji żywności, energii czy testowaniu leków onkologicznych.
Niesporczak jest bardzo wytrzymałym zwierzątkiem, które nie boi się ani niskich temperatur, ani wysokich, nie boi się próżni, nie boi się mikrograwitacji. To taki twardziel. No to od kogo można się nauczyć, jeżeli nie od takiego zwierzątka - mówiła prof. dr hab. Ewa Szuszkiewicz z Instytutu Fizyki Uniwersytetu Szczecińskiego.
Eksperyment Yeast TardigradeGene był jednym z 13 przeprowadzonych na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej w ramach misji Ax-4.
